به اقتصادهای جهان نگاه کنید. چین از ویرانی‌های بحران کرونا با قدرت برخاسته و آمریکا، اروپا و ژاپن هرکدام تا حدی در احیای اقتصادهای خود موفق بوده‌اند. اما هند چنین وضعی ندارد. صدها میلیون کارگر و کاسب‌کار خرده‌پا که عامل مهمی در رشد اقتصادی هند بودند، هنوز از بحران کرونا سر بلند نکرده‌اند و اقتصاد هند نیز دارد همراه با آنها سقوط می‌کند.
اقتصاد هند در سه ماهه منتهی به سپتامبر به میزان ۷.۵ درصد کوچک شد و این نشانه‌ای واضح از تعمیق شدیدترین رکود اقتصادی هند از سال ۱۹۹۶ تاکنون است. آمار جدید درواقع هند را به عنوان دارنده بدترین عملکرد در میان اقتصادهای بزرگ جهان معرفی می‌کند؛ آن هم در حالی که دولت این کشور تصور می‌کرد با اختصاص بسته‌های مالی می‌تواند هزاران کسب و کار کوچک را که از تعطیلی‌های اجباری دوران کرونا ضربه خورده بودند نجات بدهد. بر این اساس، دولت هند وعده داد ۵۰ میلیارد دلار خرج کند؛ یعنی چیزی نزدیک به دو درصد از تولید ناخالص داخلی هند. اما اوضاع بدتر از آنچه که تصور می‌شد پیش رفت و این تدابیر مالی برای نجات کارگران و کارآفرینان کفایت نکرد.
یکی از مهم‌ترین عوامل این شرایط را باید به تعطیلی‌های اجباری ماه مارس نسبت داد که اقتصاد هند را با شوک شدیدی مواجه کرد و به خصوص کارگران روزمزد را به کل از رده خارج کرد. ناگهانی‌بودنِ این تصمیم چنان شدید بود که میلیون‌ها کارگر حتی راهی برای بازگشت به روستاهای خود نیز در اختیار نداشتند چون سیستم حمل و نقل عمومی در این کشور نیز تعطیل شده بود. این تعطیلی‌ها باعث شد ۱۴۰ میلیون نفر شغل خود را از دست بدهند و عده بسیار زیاد دیگری نیز با کاهش دستمزد مواجه شوند. وقتی تعطیلی‌ها و محدودیت‌های کرونایی به پایان رسید، دیگر راهی برای بازگشت شش میلیون نفر به کار فراهم نبود.
بر اساس نظرسنجی‌ها، یک سوم از کسب و کارهای کوچک و متوسط در هند امیدی به نجات از وضع فعلی ندارند و معتقدند که نوعی کشتار جمعی کسب و کار در هند رخ داده است. این در حالی است که چهار پنجم از نیروی کار هند در همین کسب و کارهای کوچک و متوسط شاغلند. کارخانه‌های نساجی، دباغی‌ها، آجرپزی‌ها و کسب و کارهای مشابه در این راستا در اقتصاد هند اهمیت زیادی ایفا کرده‌اند.
تا همین چند سال پیش، هند با جمعیت ۱.۳ میلیارد نفری‌اش یکی از پررشدترین اقتصادهای بزرگ جهان بود و رشدی بالای هشت درصد داشت. البته برخی سیاست‌های دولت نارندا مؤدی از جمله حذف ناگهانی تعداد زیادی از اسکناس‌های رایج این کشور از چرخه پولی باعث برانگیخته‌شدن انتقادات زیاد شده بود و آهستگی موقتی رشد اقتصادی این کشور را نیز به همراه داشت. با این وجود، بسیاری از بازیگران عرصه جهانی، هند را جایگزینی مطلوب برای چین می‌دانستند و سرمایه‌گذاری‌های بزرگی در این کشور انجام دادند. اما آمار دوران کرونا ظاهراً تمام این آمال و آرزوها را نقش بر آب کرده است. این آمار بیش از هر چیز نشان می‌دهد که کسب و کارهای کوچک به دلیل عدم دسترسی به منابعی که در اختیار شرکت‌های بزرگ است، هیچ راهی برای جبران مصایبی که در دوران کرونا بر آنها وارد شده است ندارند. از آن بدتر اینکه برخی سیاست‌های جدیدتر مثل ممنوعیت فعالیت اپ‌های چینی در ماه‌های اخیر توسط دولت هند، وضعیت پیش‌بینی‌نشده‌تری را پیش روی برخی از شرکت‌های فعال در هند گذاشته است.
در همین میان، منتقدان می‌گویند سیاست‌هایی که دولت نارندرا مؤدی در سال‌های اخیر در هند با توجیه مبارزه با فساد، حمایت از صنایع داخلی و اصلاح قوانین دنبال کرده است نیز ضربات زیادی به اقتصاد این کشور زده و باعث شده رویکرد صنعتی هند معطوف به خودش شود و این مساله هم روی رشد کلی اقتصاد این کشور تأثیر گذاشته است. این وضعیت حتماً به آینده اقتصاد هند نیز تسری پیدا می‌کند.
پریانکا کیشور رئیس بخش آسیای جنوبی در آکسفورد اکانامیکز معتقد است که با گذشت زمان مشخص خواهد شد که هند در میان اقتصادهای بزرگ جهان بیشترین صدمه را از بحران کرونا خورده است و حتی ممکن است روزهای بدتری برای اقتصاد هند در راه باشد. شرکت‌های هندی در این دوران زیر بار بدهی‌های بسیار شدیدی رفته‌اند و ممکن است این وضع وخیم‌تر هم بشود. همچنین بر اساس پیش‌بینی‌ها احتمالش هست که رشد اقتصادی سالانه هند ظرف پنج سال آینده باز هم روند کاهشی داشته و به ۴.۵ درصد برسد. این در حالی است که پیش از بروز بحران کرونا و به رغم برخی مشکلات اقتصادی موجود، پیش‌بینی شده بود که هند بتواند در سال‌های آینده رشد اقتصادی ۶.۵ درصدی را ثبت کند. با این اوصاف باید منتظر ماند و دید که اقتصاد هند از پس بحران کرونا چطور بیرون می‌آید و وضعش در قیاس با اقتصادهای بزرگ دیگر چگونه خواهد شد.
منبع: نیویورک تایمز
